Karsinojenler: Gülerek Kaçmamız Gereken Görünmez Düşmanlar! Şimdi dürüst olalım… “Karsinojen” kelimesini duyduğumuzda çoğumuzun aklına beyaz önlük giyip mikroskop altında ciddi ciddi bir şeylere bakan bilim insanları geliyor, değil mi? Ama korkmayın! Bugün size karsinojenleri anlatırken ne laboratuvara gireceğiz ne de kimyasal formüllerle kafanızı karıştıracağız. Onun yerine, birlikte kahkaha atarak bu sinsi düşmanları tanıyacağız. Hadi kemerlerinizi bağlayın, çünkü birazdan kahkaha ve bilgi dolu bir yolculuğa çıkıyoruz! Karsinojen Nedir? – “Karsin… ne dedin sen?” Karsinojen, vücudumuzda kansere yol açabilen maddelere verilen havalı bir isimdir. Yani kısacası “Kanserle flört eden” şeyler diyebiliriz. Bunlar bazen sigara dumanında saklanır, bazen çok sevdiğimiz mangalda köftenin üstüne…
8 YorumEtiket: bir
Allah Domuzu Neden Sevmiyor? Tarihsel ve Toplumsal Bir Analiz Bir tarihçi olarak geçmişi anlamak, yalnızca eski metinleri okumakla sınırlı değildir; aynı zamanda o metinlerin arkasında yatan toplumsal, ekonomik ve kültürel süreçleri çözümlemeyi de gerektirir. “Allah domuzu neden sevmiyor?” sorusu da, bu açıdan sadece dini bir hükmün değil, insanlık tarihinin derin katmanlarında şekillenmiş bir zihniyetin izlerini taşır. Bu yazıda, domuzun kutsal metinlerdeki konumundan başlayarak, tarih boyunca toplumların hayvana yüklediği anlamları, ekonomik ve hijyenik gerekçeleri, nihayetinde de günümüze uzanan toplumsal dönüşümleri ele alacağız. Eski Dünyanın Beslenme Kültürü ve Domuzun Yeri Tarih boyunca beslenme kültürü, coğrafya ve çevre koşullarıyla şekillenmiştir. Orta Doğu’nun sıcak…
8 YorumRomanda Gösterme Ne Demek? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir Okuma Bir siyaset bilimcinin gözünden bakıldığında, roman yalnızca edebiyatın bir alanı değil, iktidarın sahnelendiği bir laboratuvardır. Her karakter bir vatandaş, her olay bir kurum, her diyalog ise bir ideolojik çatışmadır. “Romanda gösterme” terimi bu bağlamda yalnızca edebi bir teknik değil; güç ilişkilerinin temsil biçimi, görünmeyenin görünür kılınmasıdır. Çünkü her gösterme, aynı zamanda bir gizlemedir. Her anlatı, bir seçme ve dışlama eylemiyle var olur — tıpkı siyasal sistemlerin işleyişi gibi. İktidarın Görünürlük Politikası: Kimin Hikâyesi Anlatılıyor? Siyaset bilimi açısından iktidar, yalnızca yönetme gücü değil; kimin, neyi, nasıl söyleyebildiğini belirleyen bir düzenektir. Romanda gösterme…
4 YorumHük Etmek Ne Demek? Toplumsal Gücün Görünmeyen Yüzü Toplumların dinamik yapısını anlamaya çalışan bir araştırmacı olarak, “hük etmek” kavramı beni her zaman düşündürmüştür. Çünkü bu ifade, yalnızca bir otoritenin uyguladığı baskı ya da yönetim biçimini değil, aynı zamanda gündelik hayatın en küçük alanlarında bile kendini gösteren bir güç ilişkisinin sembolüdür. İnsan ilişkilerinden aile düzenine, toplumsal cinsiyet rollerinden kültürel kodlara kadar her yerde bir “hük etme” biçimiyle karşılaşırız. Peki, hük etmek aslında ne demektir? Ve bu eylem, modern toplumda hangi biçimlerde tezahür eder? Hük Etmek: Gücü Kullanmanın Sosyolojik Boyutu “Hük etmek”, en temel anlamıyla, bir şey veya bir kimse üzerinde söz…
8 YorumGülme Neden Olur? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Bir psikolog olarak, insan davranışlarını çözümlemeye çalışırken, bazen en basit gibi görünen şeylerin derin psikolojik anlamlar taşıdığını fark ediyorum. Gülmek, çoğu zaman hafif ve eğlenceli bir tepki olarak görülse de, aslında insanların içsel dünyalarına dair birçok ipucu barındıran karmaşık bir fenomendir. Bu yazıda, gülmenin neden olduğunu, bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji açılarından ele alarak, aslında bu basit davranışın altında yatan derin psikolojik mekanizmaları inceleyeceğiz. Gülmenin Bilişsel Boyutu Bilişsel psikoloji, zihinsel süreçlerimizi anlamaya çalışırken, gülmenin de zihnimizde nasıl şekillendiğini sorgular. Gülme, genellikle bir şeyin “beklenmedik” ya da “mantıksız” olduğunu fark ettiğimizde ortaya çıkar. İnsan…
8 YorumKalp Yetmezliği Nerede Ağrı Yapar? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Kalp Hikayesi Kalp, sadece bir organ değil; duyguların, ilişkilerin ve toplumun merkezinde yer alan bir semboldür. “Kalp yetmezliği nerede ağrı yapar?” sorusu, tıbbi bir merak olmanın ötesinde, aslında toplumsal bir metafora da dönüşüyor. Çünkü bazen kalbin ağrısı göğüste değil, adaletsizlikte; bazen de sistemin eşitlikten uzak ritminde hissedilir. Bu yazıda, kalp yetmezliğini hem bedensel hem de toplumsal bir bağlamda ele alarak, kadınların empati merkezli, erkeklerin ise çözüm ve analiz odaklı yaklaşımlarını birlikte düşünelim. Kalp Yetmezliği Nedir? Duygusal ve Fiziksel Yorgunluk Arasındaki Köprü Kalp yetmezliği, kalbin vücuda yeterli kan…
4 YorumGözleme Hamuruna Yoğurt Konur mu? Tarihin Sofrasında Bir Dönüşüm Hikâyesi Bir tarihçi olarak sofralara baktığımda yalnızca yemekleri değil, toplumun geçirdiği dönüşümleri görürüm. Bir gözleme hamuru bile bize yüzyılların kültürel izlerini fısıldar. Gözleme hamuruna yoğurt konur mu? sorusu, basit bir mutfak merakı gibi görünse de, aslında Anadolu’nun tarihsel yolculuğunun, beslenme alışkanlıklarının ve toplumsal değişimlerin derin bir aynasıdır. Yoğurdun Kökeni: Göçebe Kültürden Sofraya Yoğurt, insanlık tarihinin en eski fermente gıdalarından biridir. Orta Asya’nın bozkırlarında yaşayan göçebeler, hayvan sütünü tulumlarda taşırken doğal fermantasyonla bu mucizeyi keşfettiler. Zamanla yoğurt, sadece bir besin değil, bir kültürel kimlik unsuru haline geldi. Türklerin Anadolu’ya göçüyle birlikte, yoğurt…
8 YorumOvmaç Çorbası: Anadolu’nun Sıcak Kalbi Soğuk bir kış akşamı… Dışarıda tipi uğuldarken, evin içi mis gibi kavrulmuş un kokusuyla dolu. Anadolu’nun en mütevazı ama en samimi sofralarından biri kurulmak üzeredir: Ovmaç çorbası geliyor! Bu çorba, sadece karın doyurmaz; köklerine, geçmişine ve geleneklerine dokunur insanın. Belki de o yüzden, yüzyıllardır her kaşığında aynı sıcaklığı taşır. Ovmaç Çorbasının Kökeni ve Anlamı Ovmaç çorbası, özellikle Konya, Karaman ve çevresinde “aile sıcaklığı” denince akla gelen yemeklerden biridir. İsmini, unla suyu avuç içinde “ovma” işleminden alır. Bu zahmetsiz gibi görünen ama özen isteyen hazırlık, çorbanın ruhudur. Kadınların sohbet eşliğinde elleriyle hazırladığı bu hamur parçaları, aslında…
8 YorumAtatürk Filmi Ne Kadar Gişe Yaptı? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir Analiz Bir siyaset bilimci olarak, toplumların güç ilişkilerini, ideolojik yapılarını ve vatandaşlık rollerini incelemek için kültürel ürünleri bazen çok değerli araçlar olarak görürüm. Sinema, toplumsal yapıyı ve devletin ideolojik düzeydeki yerini anlamada önemli bir rol oynar. “Atatürk” filmi gibi büyük bir figürün yaşamını konu alan bir yapım, yalnızca bir biyografik anlatı olmanın ötesine geçer; aynı zamanda iktidar, kurumlar ve ideolojilerle ilişkili daha derin yapıları sorgular. Peki, “Atatürk” filmi ne kadar gişe yaptı? Ve bu gişe başarısı, filmdeki ideolojik yapı ve toplumsal etkilerle nasıl bir ilişki kuruyor? Gelin, bu soruya hem…
8 YorumHalk Arasında Ne Demektir? Bilimsel Bir Bakış Açısıyla Halk arasında ne demek? Bu basit bir soru gibi görünebilir, ancak içinde derin anlamlar barındıran, toplumsal ve dilsel bir keşfe dönüşebilir. Gündelik hayatımızda, sıkça kullandığımız kelimelerin, deyimlerin ve kavramların aslında çok daha fazlasını ifade ettiğini fark etmek bizi meraklandırabilir. Gelin, hepimizin bildiği, halk arasında yaygınlaşan bazı anlamları bilimsel bir lensle ele alalım. Hem günlük yaşantımıza nasıl dokunduklarını, hem de bu kavramların arkasındaki psikolojik ve sosyolojik dinamikleri keşfedelim. Halk Arasında Ne Demek? “Halk arasında ne demek?” sorusu, aslında kelimelerin ve ifadelerin toplumsal anlam taşıyan yanlarını keşfetmek için bir başlangıçtır. Halk arasında yaygın olarak…
8 Yorum